**İşlem (Bilgisayar)**
Bir işlem, bilgisayarın **[merkezi işlem birimi (CPU)](https://www.nedemek.page/kavramlar/merkezi%20işlem%20birimi)** tarafından yürütülen bir programın örneğidir. Başka bir deyişle, disk üzerindeki statik bir program kodu değil, çalışmakta olan dinamik bir aktivitedir. Bir program başlatıldığında, işletim sistemi tarafından bir işlem oluşturulur.
**Temel Özellikler:**
* **Adres Alanı:** Her işlemin, kendine ait bir sanal adres alanı vardır. Bu, diğer işlemlerin verilerine doğrudan erişmesini engeller ve güvenliği artırır.
* **Kaynaklar:** İşlemler, belleği, dosya tanıtıcılarını, ağ bağlantılarını ve diğer sistem kaynaklarını kullanır. İşletim sistemi, bu kaynakların tahsisini ve yönetilmesini sağlar.
* **İş Parçacığı (Thread):** Bir işlem, bir veya daha fazla iş parçacığından oluşabilir. İş parçacıkları, işlem içinde eş zamanlı olarak çalışabilen bağımsız yürütme birimleridir.
* **Süreç Durumları:** Bir işlem, çeşitli durumlarda olabilir. Örneğin, `Hazır (Ready)`, `Çalışıyor (Running)`, `Engellenmiş (Blocked)` veya `Sonlandırılmış (Terminated)`.
* **Süreç Kimliği (PID):** Her işleme, işletim sistemi tarafından benzersiz bir sayısal kimlik atanır. Bu kimlik, işlemin tanımlanması ve yönetilmesi için kullanılır.
**İşlem Yönetimi:**
İşletim sistemi, işlem oluşturma, sonlandırma, zamanlama, senkronizasyon ve iletişim gibi işlem yönetimi görevlerini yerine getirir. İşlem **[zamanlama algoritması](https://www.nedemek.page/kavramlar/zamanlama%20algoritması)** ile hangi işlemin CPU'da ne kadar süre çalışacağını belirler.
**İşlemler Arası İletişim (IPC):**
Farklı işlemlerin birbirleriyle veri alışverişinde bulunması gerekebilir. Bu amaçla, işletim sistemi, **[işlemler arası iletişim](https://www.nedemek.page/kavramlar/işlemler%20arası%20iletişim)** (IPC) mekanizmaları sağlar. Örnekler arasında borular (pipes), sinyaller, paylaşımlı bellek ve mesaj kuyrukları bulunur.
**Önemli Kavramlar:**
* **[Çoklu İşlem (Multiprocessing)](https://www.nedemek.page/kavramlar/çoklu%20işlem):** Aynı anda birden fazla işlemin çalıştırılması.
* **[Çoklu İş Parçacığı (Multithreading)](https://www.nedemek.page/kavramlar/çoklu%20iş%20parçacığı):** Bir işlem içinde birden fazla iş parçacığının eş zamanlı olarak çalıştırılması.
* **[Süreç Senkronizasyonu](https://www.nedemek.page/kavramlar/süreç%20senkronizasyonu):** İşlemlerin ortak kaynaklara erişimini düzenleme ve veri tutarlılığını sağlama.